کنترل و پایش گودها

همزمان با اجرای سازه نگهبان و عملیات خاکبرداری، دیواره‌های گود تغییر شکل داده و دچار جابه‌جایی می‌شوند. این تغییر شکل، خود را به صورت جابه‌جایی افقی و نشست نشان می‌دهد و در صورتی که به طور منظم پایش نشود، می‌تواند منجر به ریزش دیواره و بروز خطرات بشود. در حقیقت، بروز تغییر شکل در دیواره خاکبرداری شده نشان‌دهنده کیفیت اجرای سازه نگهبان می‌باشد و مقادیر زیاد جابه‌جایی هشداری برای توقف گودبرداری به شمار می‌رود.

دسته‌بندی روش‌های مانیتورینگ گودبرداری

 به صورت کلی، روش‌های انجام پایش در سه  دسته کلی قابل تقسیم است؛ بررسی چشمی، نصب ابزار دقیق و پایش ژئودتیک

بررسی چشمی

منظور بررسی دوره‌ای جهت شناسایی هرگونه ترک، جابجایی و نشست در سطح زمین، دیوار ساختمان و … می‌باشد. در این روش، کارشناس پایش، در دوره‌های زمانی مشخص، نواحی اطراف گودبرداری شامل خیابان‌های مجاور، ساختمان‌های اطراف، حیاط املاک مجاور و دیواره‌های آن را مورد بررسی قرار داده و ایجاد هرگونه ترک جدید و یا بازشدن ترک‌های قبلی را گزارش می‌دهد. تهیه عکس‌های دوره‌ای از نواحی مورد بررسی، امری ضروری است که می‌تواند روند تغییرات ترک‌ها را نشان دهد.

ابزار دقیق

در روش ابزار دقیق، تغییر شکل‌ ایجاد شده و مقادیر جابه‌جایی به کمک نصب ابزارهای دقیق در نقاط مناسب از سازه نگهبان و دیواره‌های گودبرداری اندازه‌گیری و پایش می‌شود. از جمله ابزارهای دقیق مورد استفاده در این روش، می‌توان به کرنش‌سنج (Strain gage)، انحراف سنج (Inclinometer) و … اشاره نمود. این ابزارها بر روی نقاط انتخابی از سازه نصب شده و به صورت پیوسته داده‌برداری را انجام می‌دهند. نتایج حاصل از این داده‌برداری، مقدار جابه‌جایی افقی دیواره و نشست آن را نشان می‌دهد.

روش ژئودتیک

در این روش، با استفاده از عملیات خاص نقشه برداری همراه با لوازم دقیق مهندسی نظیر دوربین های نقشه‌برداری با دقت بالا و کالیبره کردن دستگاه‌ها می‌توان میزان جابجایی دیواره را محاسبه نمود

بر همین اساس، در ابتدا لازم است که تعداد محدودی نقطه «ایستگاه» یا «پیلار» در اطراف سازه ایجاد شود. این نقاط باید در طول عملیات گودبرداری ثابت مانده و تغییر نکند. به همین دلیل، نقاط پیلار در سازه‌های اطراف پروژه که به دور از محدوده تاثیر گودبرداری هستند، جانمایی می‌شود. گفتنی است که ایستگاه‌ها نقاطی هستند که دوربین بر روی آن استقرار می‌یابد تا عملیات نقشه‌برداری آغاز شود.

سپس، نقاط ثابت و نشانه بر روی ساختمان‌های اطراف و دیواره‌های گود نصب می‌گردند. نقاط ثابت باید به صورت تارگت‌های صفحه‌ای بر روی ساختمان‌های اطراف که خارج از محدوده گود قراردارند نصب گردند تا در هر مرحله از برداشت که دوربین نقشه‌برداری روی پیلارها مستقر می‌گردد، جهت شروع عملیات از آ‌ن‌ها استفاده شود. این نقاط نشانگر جابه‌جایی‌های ساختمان‌های اطراف که تحت تاثیر گودبرداری هستند، می‌باشد. هم‌چنین، نقاط نشانه، تارگت‌های صفحه‌ای هستند که روی دیواره‌های گودبرداری و در تراز‌های مختلف نصب می‌گردند. تمام این نقاط در هر دوره از داده‌برداری قرائت شده و نتایج آن تحت عنوان گزارش رفتارنگاری ارائه می‌گردد. باید توجه داشت که همزمان با پیشرفت پروژه و افزایش عمق گودبرداری لازم است تا تعداد بیشتری از تارگت‌ها را روی دیواره ها نصب کرد تا تمامی نقاط دیواره قابل برداشت و کنترل باشند. در نهایت، مقایسه برداشت‌های انجام شده با فواصل مشخص زمانی، میزان جابجایی احتمالی دیوارها مابین هر مرحله از برداشت و یا مرحله اول تا مرحله آخر را مشخص می‌کند.

نتایج استفاده از سیستم های کنترل و پایش گود :

کاهش هزینه ها

تقلیل ضرایب اطمینان

کنترل روند و روش عملیات اجرایی

 ایمنی